Çeviri Nasıl Yaptırılır? 6 Adımda Pratik Rehber

Profesyonel çeviri hizmeti almak karmaşık olmak zorunda değil. Peki ama çeviri nasıl yaptırılır?

Aşağıdaki 6 adımı izleyerek, “dosyaları gönderdim, şimdi ne olacak?” belirsizliğini, öngörülebilir bir plana ve kalite güvencesine dönüştürebilirsiniz. Bu rehber, çeviri hizmeti alırken hız, kalite ve bütçe arasında doğru dengeyi kurmanıza yardımcı olacaktır.

Her şeyden önce, çevirinin kime ve ne amaçla yapıldığını tanımlamak gerekir. Bu, çevirinin tonunu, üslubunu ve terminolojisini belirleyen en kritik adımdır. Kendinize şu soruları sorun:

Hızlı İpucu: Kısa bir proje brifingi hazırlayın. Bu brifing, hedef kitleyi, marka tonunu ve varsa kullanılmasını istemediğiniz veya özellikle tercih ettiğiniz terimleri içermelidir. Bu basit belge, beklentilerin en baştan netleşmesini sağlar.

Doğru materyalleri en başta sağlamak, süreci hızlandırır, maliyetleri düşürür ve tutarlılığı artırır. Profesyonel çeviri ortağınızın en çok ihtiyaç duyacağı şeyler şunlardır:

Hızlı İpucu: PDF dosyalarını sadece görsel referans olarak kullanın. Çeviri işlemi her zaman düzenlenebilir kaynak dosya üzerinden ilerlemelidir. Bu, özellikle karmaşık tablolar veya grafikler içeren belgeler için hayati önem taşır.

Kaliteli çeviri zaman alır. Süreç sadece kelimeleri bir dilden diğerine aktarmaktan ibaret değildir; aynı zamanda “ikinci  bir çift göz” (revizyon) gibi kritik kalite kontrol adımlarını da içerir. Proje takvimini belirlerken şu faktörler göz önünde bulundurulur:

Hızlı İpucu: Proje yöneticinizle birlikte gerçekçi bir teslimat takvimi oluşturun. Çok acil projelerde, kaliteyi riske atmak yerine kapsamı daraltmak (örneğin, sadece en kritik bölümleri çevirmek) genellikle daha stratejik bir yaklaşımdır.

Çeviri tekliflerini karşılaştırırken sadece birim fiyata odaklanmak yanıltıcı olabilir. Asıl önemli olan, fiyata nelerin dahil olduğunu, yani hizmetin kapsamını anlamaktır. Teklifi değerlendirirken şu soruları sorun:

Proje boyunca yaşanabilecek en büyük verimsizliklerden biri, iletişim kopukluğudur. Proje ile ilgili tüm soruları yanıtlayacak ve onayları verecek tek bir irtibat kişisi belirlemek, süreci inanılmaz derecede hızlandırır. Profesyonel çeviri ajansları, size özel bir proje yöneticisi atar. Bu kişi, proje boyunca sizin tek muhatabınız olur ve tüm koordinasyonu sağlayarak sizi karmaşıklıktan kurtarır.

Hızlı İpucu: Çevirmenler, kaynak metindeki belirsiz noktalar hakkında varsayımda bulunmak yerine soru sorarlar. Belirlediğiniz irtibat kişisinin bu sorulara hızlı yanıt vermesi, projenin takvime uygun ve doğru bir şekilde ilerlemesi için kritik öneme sahiptir.

Proje, dosyaların teslim edilmesiyle bitmez. Profesyonel bir süreç, gelecekteki projelerinizi daha verimli hale getirecek bir kapanış döngüsü içerir.

Hızlı İpucu: Başarıyla tamamlanan her proje, bir sonraki projenizin daha hızlı, daha tutarlı ve daha uygun maliyetli olmasını sağlayan bir yatırım haline gelir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Neden PDF yerine düzenlenebilir dosya göndermeliyim?

PDF, içeriği korumak için tasarlanmış bir “kilitli” formattır. Metni PDF’ten çıkarmak ve yeniden biçimlendirmek ek zaman ve maliyet gerektirir. Word, Excel veya InDesign gibi düzenlenebilir dosyalar, çevirmenlerin doğrudan metin üzerinde çalışmasını sağlayarak süreci hızlandırır ve masaüstü yayıncılık (DTP) maliyetlerini düşürür.

Revizyon (ikinci göz) ile son okuma (proofreading) arasındaki fark nedir?

Revizyon, çevirinin kaynak metinle karşılaştırılarak anlam, terminoloji ve doğruluk açısından kontrol edildiği, ISO 17100 standardına göre zorunlu bir adımdır. Son okuma (proofreading) ise genellikle revizyondan sonra, metin yayınlanmadan veya basılmadan önce yapılan, sadece hedef dildeki dilbilgisi, yazım ve tipografi hatalarına odaklanan son bir kontroldür.

10.000 kelimelik bir çeviri ne kadar sürer?

Profesyonel bir çevirmenin günlük ortalama kapasitesi 2.000-2.500 kelimedir. Bu, 10.000 kelimelik bir metnin çevirisinin yaklaşık 4-5 iş günü süreceği anlamına gelir. Buna, en az 2 iş günü sürecek olan zorunlu revizyon adımını da eklemek gerekir. Dolayısıyla, böyle bir proje için gerçekçi bir takvim, konunun karmaşıklığına da bağlı olarak yaklaşık 6-7 iş günüdür.

Çevirilerde makine çevirisi (Google Translate vb.) kullanılıyor mu?

Profesyonel süreçlerde, ham makine çevirisi çıktıları doğrudan müşteriye teslim edilmez. Ancak, ISO 18587 standardına uygun olarak, makine çevirisi bir ilk adım olarak kullanılabilir ve ardından profesyonel bir insan editör tarafından baştan sona düzenlenir (bu sürece “Post-Editing” denir). Bu yaklaşım, özellikle büyük hacimli ve zaman kısıtlı projelerde hız ve maliyet avantajı sağlayabilir.

Kaynak: Bu rehberdeki adımlar, Amerikan Çevirmenler Derneği’nin (ATA) yayımladığı “Guide to Buying Translation Services” kılavuzundaki en iyi uygulamalar temel alınarak hazırlanmıştır.